Inleiding
Alle bestuursleden van de clubs aangesloten bij Gymfed volgen de richtlijnen en reglementen m.b.t. gezond en ethisch sporten van Gymfed. Zij erkennen dat ze een verplichting hebben om zorg te dragen voor de integriteit van hun leden. Zij stellen zich tot doel een correcte ondersteuning en begeleiding aan alle leden te geven zodat vragen en problemen aangepakt worden. Gymfed onderstreept dat alle betrokkenen – en specifiek de bestuurders – zich houden aan de principes van goed gedrag, goed bestuur en zich op ethisch vlak onberispelijk dienen te gedragen en dat ze een voorbeeld zijn voor eenieder die betrokken is bij het clubleven.
Dit document is opgesteld op basis van de geldende wetgeving en de richtlijnen van het Internationaal Centrum voor Ethiek in de Sport (ICES) en het Gymfed-sportmodel.
De overkoepelende principes bij de organisatie van sport
- De sport wordt georganiseerd en beoefend op een manier waarbij de gezondheid van de sporter en het correct ethisch handelen gewaarborgd wordt, altijd en overal.
- Er wordt specifieke begeleiding voorzien en aandacht besteed aan kinderen door rekening te houden met hun ontwikkelingsniveau en eigenheid, zowel fysiek als mentaal op basis van het Gymfed-sportmodel (www.gymfedsportmodel.be). De positieve waarden in de jeugdsport worden nagestreefd.
- Sportiviteit, respect en fair-play gelden zowel ten aanzien van clubleden, als ten aanzien van tegenstrevers, trainers, scheidsrechters/jury en supporters, ongeacht hun geslacht, culturele achtergrond, geaardheid, herkomst, sociale status, handicap, geloof of levensbeschouwing, politieke of syndicale overtuiging, taal of gezondheidstoestand..
- Regels en reglementen zijn gekend en worden gerespecteerd. Pesterijen, doping, drugs, intimidatie, machtsmisbruik, wedstrijdvervalsing, corruptie, ongewenst seksueel gedrag, agressie en geweld zijn strikt verboden. Het plegen van misdrijven is uit den boze. Eenieder dient hiertoe zijn steentje bij te dragen. Neem je verantwoordelijkheid op als je dingen ziet / hoort die in strijd zijn met deze gedragscode.
- De sporter wordt beschermd tegen de negatieve effecten die sport kan veroorzaken zoals prestatiedruk, blessures of gezondheidsrisico’s.
Deontologie
- De bestuurder past de principes van ‘goed bestuur’ toe (transparantie, democratie, interne verantwoording en controle).
- De bestuurder voert zijn controlerende, adviserende, strategische en werkgeversrol op een professionele constructief-kritische en onafhankelijke wijze uit.
- De bestuurder handelt integer en ten dienste van de doelstellingen en de missie/visie van de club.
- De bestuurder engageert zich om maximaal aanwezig te zijn op de bestuursvergaderingen.
- Bestuurders communiceren transparant, leggen verantwoording af aan de Algemene Vergadering en aan elkaar. Ze houden elkaar voldoende op de hoogte van hun werking/ontwikkelingen binnen de toegekende functie/taak.
- De bestuurder is zich bewust van zijn/haar eigen rol en de onderlinge verdeling van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden en handelt er naar.
- De bestuurder gaat zorgvuldig, ethisch en verantwoord om met de mensen en middelen van de organisatie.
- De bestuurder verbindt, faciliteert en staat open voor kritiek/feedback/voorstellen van trainers, vrijwilligers en sporters.
De gedragsregels
Van een bestuurder wordt verwacht dat hij/zij ernstig handelt in het belang van de sportorganisatie en dat hij/zij zich bewust is van zijn/haar voorbeeldfunctie, waarbij het er niet toe doet of de bestuurder al dan niet een vergoeding ontvangt.
In het bijzonder respecteert de bestuurder minstens de volgende gedragsregels:
- De bestuurder zorgt voor een gezonde, ethische en veilige sportomgeving. Hij/zij creëert een omgeving en een sfeer, waarin veiligheid gewaarborgd is (en ook zo wordt ervaren) en hij/zij houdt zich aan de veiligheidsvoorschriften. De bestuurder is open en alert voor waarschuwingssignalen op dit vlak.
- De bestuurder kent en handelt naar de regels en de richtlijnen, informeert de sporter en begeleiders erover (door ze bv. deel te laten nemen aan informatiemomenten), en ziet erop toe dat de reglementen, regels, gedragscode en andere normen door eenieder toegepast worden.
- De bestuurder gaat zorgvuldig en correct om met vertrouwelijke informatie. Hij/zij zal bestuursbesluiten goed onderbouwen, zodat men begrip heeft voor de gekozen richting, en steeds een correcte belangenafweging maken.
- De bestuurder is een voorbeeld voor anderen en onthoudt zich van gedragingen en uitlatingen waardoor de sport in diskrediet wordt gebracht. Hij/zij gedraagt zich hoffelijk en respectvol, onthoudt zich van grievende en/of beledigende opmerkingen. Dit geldt zowel bij rechtstreekse contacten met anderen, als bij het gebruik van communicatiekanalen zoals sociale media, apps of internet, of het maken van geluids- of beeldmateriaal.
- De bestuurder respecteert de waardigheid van elke persoon, sluit niemand uit en zal geen discriminerende, kleinerende of intimiderende opmerkingen maken en gedragingen stellen. Er wordt geen onderscheid gemaakt naar godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, seksuele oriëntatie, culturele achtergrond, leeftijd, beperking of andere kenmerken.
- De bestuurder is zich bewust van machtsongelijkheid en (soms ook) afhankelijkheid en misbruikt zijn positie niet. Hij/zij gebruikt de positie niet om op onredelijke of ongepaste wijze macht uit te oefenen. Informatie wordt gebruikt voor het doel van de organisatie en niet voor eigen gewin of ten gunste van anderen, zeker wanneer deze informatie vertrouwelijk is.
- De bestuurder voorkomt belangenvermenging of de schijn van belangenvermenging. Hij/zij is transparant inzake financiële belangen in andere organisaties en nevenfuncties. Hij/ zij voorkomt bij samenwerkingsvormen en -relaties de schijn van bevoordeling in strijd met eerlijke concurrentieverhoudingen.
- De bestuurder tracht te komen tot een situatie waarin de sportorganisatie intern en extern handelt met personen en organisaties die van onbesproken gedrag zijn.
- De bestuurder neemt geen gunsten, geschenken, diensten of vergoedingen aan om iets te doen of na te laten wat in strijd is met de integriteit van de sport. Wanneer iets wordt aangeboden om iets te doen of na te laten, meldt de bestuurder dit onmiddellijk aan de andere leden van het bestuur van de sportorganisatie.
- De bestuurder stelt nooit informatie beschikbaar aan derden die nog niet openbaar gemaakt is en kan worden gebruikt voor het plaatsen van weddenschappen. Hij/zij wedt niet op de sportwedstrijden en sportcompetitie van de sportvereniging.
Specifieke bepalingen omtrent (seksueel) grensoverschrijdend gedrag
Er dient extra aandacht te worden geschonken aan de fysieke en seksuele integriteit van de sporter, die ten allen tijde dient te worden gerespecteerd.
- De bestuurder neemt (meldingen van) onbehoorlijk of grensoverschrijdend gedrag altijd ernstig.
- De bestuurder spant zich in om het onderwerp integriteit bespreekbaar te maken en te houden. Hij/zij zorgt voor een bepaalde mate van alertheid in de organisatie voor onbehoorlijk of grensoverschrijdend gedrag en stimuleert het melden ervan. De bestuurder zal zijn bestuurstaken correct uitvoeren zodat geen gelegenheid ontstaat voor (seksueel) grensoverschrijdend gedrag. Het bestuur treedt adequaat op tegen het schenden van regels en normen door sporters, begeleiders, bestuurders en anderen.
- De bestuurder neemt niet deel aan (seksueel) grensoverschrijdend gedrag, noch zal hij/zij anderen daartoe aanmoedigen.
- De bestuurder zal onmiddellijk melding doen van een incident of situatie m.b.t. (seksueel) grensoverschrijdend gedrag bij de club-API en/of Federatie API.
- De bestuurder mag anderen (zoals een sporter, ouder of andere begeleider) niet ontmoedigen of beletten om melding te doen of een klacht in te dienen inzake (seksueel) grensoverschrijdend gedrag.
- De bestuurder zal zich ervan onthouden de sporter te behandelen op een wijze die de sporter in zijn/haar waardigheid aantast én verder in het privéleven van de sporter door te dringen dan nodig is voor het gezamenlijke gestelde doel. De bestuurder zal tijdens trainingen, stages, wedstrijden en reizen gereserveerd en met respect omgaan met de sporter in de ruimten waarin de sporter zich bevindt, zoals de kleedkamer of de slaapkamer.
De bestuurder zal zich onthouden van elke vorm van seksueel of emotioneel machtsmisbruik of intimidatie tegenover de sporter. Zo zal de bestuurder:
- geen dwang uitoefenen of op enigerlei wijze misbruik maken van het machtsverschil dat bestaat tussen hem en de sporter, met het kennelijke oogmerk de sporter tot seksuele handelingen te dwingen, daartoe te verleiden of over te halen, of die te dulden.
- geen (im)materiële voordelen of vergoedingen geven met de kennelijke bedoeling (seksuele) tegenprestaties te vragen.
- De bestuurder zal meewerken aan het intern / extern (voor)onderzoek en de interne tuchtprocedure die naar aanleiding van een aangifte m.b.t. seksueel grensoverschrijdend gedrag bij een tuchtcommissie of onderzoeksinstantie aanhangig is. Hij / zij zal gevolg geven aan een oproeping voor de tuchtcommissie.